Các sản phẩm linh kiện máy tính chơi game hiện nay có đến hàng trăm nhà sản xuất với những phân khúc khác nhau. Nhưng sự đa dạng về mẫu mã không phải lúc nào cũng đem lại lợi ích. Việc chọn mua linh kiện phục vụ nhu cầu giải trí cao như chơi game trở nên khó khăn hơn đối với những người mới bắt đầu tìm hiểu. Loại sản phẩm nào cũng được quảng bá là hiệu năng vượt trội với giá cả hợp lý khiến người mua không biết nên lựa chọn sao cho tốt. Nhiều người nghĩ rằng cứ chi trả càng cao thì dàn PC sẽ càng cao cấp. Tuy nhiên, sự kết hợp giữa các bộ phận cấu thành đắt tiền không phải lúc nào cũng đem đến kết quả tối ưu nhất.
Mua VGA có gắn mác “Gaming”, “OC”
Sai lầm đầu tiên là vội mua VGA có gắn mác Gaming hay OC. OC là thuật ngữ ngầm chỉ định rằng đây là phiên bản được overclock (ép xung). VGA OC là VGA được thiết kế dành cho việc ép xung, tăng xung nhịp của VGA, từ đó giúp nâng cao hiệu suất tổng thể. Còn từ “Gaming” thì chỉ đơn giản là để chỉ đây là thiết bị phục vụ chơi game. Chà, nghe có vẻ gì đó mạnh mẽ và “ngầu” hơn thật!
Tuy nhiên, những cụm từ như vậy thường lại được sử dụng như một mẹo tiếp thị để khiến mọi người vui vẻ trả nhiều tiền hơn cho một thành phần phần cứng mà đáng ra khi không có dòng chữ đó, nó sẽ rẻ hơn khá nhiều. Tất nhiên không phải lúc nào một sản phẩm được gắn mác “OC” hay “Gaming” đều là hình thức marketing, ví dụ chuột gaming thường sẽ cho trải nghiệm chơi game tốt hơn chuột thường khá nhiều.
Khi nhà sản xuất tung ra một model VGA, việc nêu ra các thông số phần cứng chạm đến mức giới hạn sẽ rất có lợi về mặt marketing. Trên thực tế, phiên bản “Gaming” của một dòng VGA thường là phiên bản được ép xung nhẹ của bản thông thường. Trong một số trường hợp, chúng cũng có thể được trang bị khả năng làm mát tốt hơn, nhưng sẽ không có khác biệt nào (đáng kể) ngoài lợi thế này, có chăng là bạn sẽ nhận được thêm khoảng 5% FPS so với VGA bản thường nhờ vào khả năng làm mát tốt hơn kia. Thế nhưng giá bán cho một VGA chơi game lại thường cao hơn rất nhiều so với phiên bản thông thường. Bạn có thể phải trả thêm 30% tiền chỉ để đổi lấy cái mức hiệu suất cao hơn 5% kia, điều này rõ ràng không phải là một sự đầu tư thông minh. Hơn nữa, bạn cũng hoàn toàn có thể ép xung cho một VGA thông thường, và sẽ có được hiệu suất tương tự hoặc thậm chí còn nhỉnh hơn. Có nghĩa là thay vì phải trả thêm 30% cho một “Gaming” VGA, thì đáng ra bạn nên dùng số tiền 30% đó để đầu tư sang một model ở phân khúc cao hơn. Model này sẽ có thể mang lại cho bạn thêm 30% hiệu suất nữa chẳng hạn. Như vậy, thay vì phải chi thêm tiền để mua phiên bản “Gaming” mà chỉ nhận thêm đc có 5% hiệu suất, bạn hãy dành số tiền đó để đầu tư sang VGA phiên bản thường nhưng ở phân khúc cao hơn, và sẽ nhận được thêm 30% hiệu suất.
Không chú ý tới tần số RAM
RAM là một trong những thành phần quan trọng trong việc quyết định đến hiệu suất tổng thể của hệ thống máy tính, thế nhưng trong xử lý các trò chơi thì lại không hoàn toàn là như vậy. Gấp đôi tần số RAM không có nghĩa là sẽ mang lại cho bạn hiệu năng gấp đôi, thậm chí còn không đạt 50%. Ví dụ, nếu bạn nâng cấp từ thanh RAM 1333Mhz lên 2666Mhz, bạn có thể chỉ nhận được thêm 10% FPS, đó là mức tốt nhất có thể. Nhìn chung, mức độ cải thiện là nhỏ hơn rất nhiều so với bạn tưởng tượng. Ngoài ra, vấn đề này cũng còn phải phụ thuộc nhiều vào cách trò chơi được phát triển và thiết lập, tuy nhiên thử nghiệm thực tế đối với hầu hết các tựa game phổ biến hiện nay đều cho thấy mức gia tăng không đáng kể đối với FPS sau khi nâng cấp RAM lên tần số cao hơn. Điều đó chỉ đơn giản là vì card màn hình đã xử lý các khung bên trong và hiếm khi cần phải truy cập vào dữ liệu RAM trên hệ thống.
Tuy nhiên, tin tốt là tốc độ RAM lại có thể cung cấp cho bạn những cải tiến đáng kể trong một số lĩnh vực khác, chẳng hạn như biên dịch chương trình, kết xuất video, chỉnh sửa ảnh, v.v., nhưng tóm lại nó không quá quan trọng trong việc chơi game.
Vì vậy, khi xây dựng dàn PC chơi game, bạn chỉ cần chọn một thương hiệu RAM tốt chút là ổn, còn không cần phải quá chú ý đến tần số làm gì! Nếu một thanh RAM có tần số thấp hơn chút mà lại rẻ hơn nhiều, đừng lăn tăn mà hãy mua ngay, để dành tiền đầu tư cho thành phần khác quan trọng hơn, ví dụ như VGA tốt hơn 30% đã nói phía trên chẳng hạn, bạn sẽ thấy được những sự cải tiến rõ rệt hơn rất nhiều. Và cũng giống như các VGA được gắn mác “Gaming”, “Gaming” RAM trông cũng rất ngầu và được nhà sản xuất tuyên bố tối ưu hóa cho các trò chơi, nhưng điều đó không có nghĩa rằng đây là khoản đầu tư xứng đáng!
Đánh giá CPU chỉ theo thế hệ và lõi số
Cuối cùng là sai lầm khi bạn chỉ đánh giá CPU theo thế hệ phát hành và lõi số. Trên thực tế, có một sự khác biệt rất lớn về hiệu năng giữa CPU Intel thế hệ thứ nhất và thế hệ thứ hai. Nhưng khi bạn đi từ thế hệ thứ hai sang thứ ba, mức khác biệt sẽ giảm đi kha khá, và cứ tương tự như vậy. Đôi khi một CPU thế hệ thấp nhưng đời mới lại mang đến những cải tiến đáng giá hơn, ví dụ như tiết kiệm điện năng hơn, hay có trang bị các tính năng mới được giới thiệu chẳng hạn. Tuy nhiên, về mặt tốc độ xử lý dữ liệu, cải tiến giữa các thế hệ có thể sẽ rất nhỏ. Nó phụ thuộc vào những gì mà các kỹ sư cố gắng thực hiện trên thế hệ mới cụ thể đó.
Nguyên tắc chung vẫn sẽ giống như 2 trường hợp trên, đừng dại trả thêm 50% tiền chỉ để đổi lấy mức cải thiện hiệu năng 10%.
Về số lõi, bạn hoàn toàn có thể nhận được 60 FPS với CPU 12 lõi và 80 FPS với CPU 4 lõi, vâng, bạn không nhìn lầm đâu, điều này là có thật. Khi nói đến chơi game, hiệu năng đơn luồng sẽ đóng vai trò quan trọng hơn nhiều so với số lượng lõi (đa luồng), bởi vì đây là kết xuất thời gian thực. Từ lúc bạn nhấp vào chuột cho đến khi một số hành động xảy ra trên màn hình, CPU phải gấp rút chuẩn bị dữ liệu cho GPU, và trong trường hợp này, cho dù có được trang bị đến 24 lõi thì các lõi này cũng chẳng thể giúp CPU của bạn thực hiện quá trình này nhanh hơn được, mặc dù nhiều lõi có thể giúp ích trong trường hợp của những trò chơi đòi hỏi nhiều thứ cần được xử lý cùng một lúc. Ví dụ, hàng trăm “kẻ thù” được trang bị trí tuệ nhân tạo phức tạp, trong một trò chơi hoạch định chiến lược chẳng hạn, lúc này số lượng lõi sẽ thực sự hữu dụng.
Hãy nghĩ về hiệu năng đơn luồng như cái cách mà CPU có thể đáp ứng yêu cầu nhanh như thế nào. Khi CPU phản hồi càng nhanh, card màn hình cũng càng nhanh chóng có thể nhận biết được hình ảnh nào sẽ phải hiển thị. Mặt khác, hãy nghĩ về số lõi như việc CPU có thể làm được bao nhiêu thứ trong cùng một lúc.
Nâng cấp nào sẽ cải thiện hiệu suất máy tính của bạn nhiều nhất?
Trong trường hợp này, nếu còn cảm thấy mơ hồ, hãy tham khảo điểm kết quả chấm điểm benchmark để xác định hiệu năng CPU của bạn. Ví dụ: Gõ từ khóa “i7-7700K passmark” lên google, bạn sẽ tìm thấy điểm benchmark của model CPU này. Sau đó, hãy tìm kiếm thêm từ khóa “ryzen 7 1800x passmark”, bạn sẽ thấy rằng tuy CPU này có số điểm tổng cao hơn do được trang bị nhiều lõi hơn, nhưng điểm đơn luồng lại thấp hơn nhiều so với i7-7700K, dẫn đến khả năng xử lý game cũng kém hơn.
Cũng giống như mác “Gaming” hay “OC” số luồng cũng là yếu tố rất hay được các nhà sản xuất đem ra làm công cụ marketing, khiến khách hàng mặc định nghĩ rằng cứ nhiều lõi hơn là tốt hơn. Đó là lý do tại sao những chiếc iPhone tuy ít lõi hơn nhưng vẫn cho khả năng chơi game mượt mà hơn so với điện thoại Android cùng tầm giá.