Zona thần kinh là bệnh do virus varicella-zoster (VZV) gây ra. Bất kì ai cũng có thể là đối tượng bị mắc bệnh này, kể cả phụ nữ mang thai. Zona thần kinh với những triệu chứng phát ban trên da gây đau, ngứa rát, khó chịu khiến mẹ bầu vô cùng lo lắng. Vậy nguyên nhân mắc bệnh zona là do đâu? Bà bầu bị zona thần kinh có sao không?
Bệnh zona thần kinh là gì?
Bệnh zona thần kinh còn gọi là bệnh zona, tên tiếng Anh là shingles, trong dân gian còn được gọi với tên gọi là ” giời leo “. Bệnh zona là bệnh nhiễm trùng da do virus thần kinh Varicella zoster (VZV) – virus gây bệnh thủy đậu, thuộc họ virus herpes gây nên.
Sau khi người bệnh bị bệnh thuỷ đậu đã khỏi thì vẫn còn một số virus Varicella tồn tại ở trạng thái tiềm tàng nhưng không gây bệnh. Các virus này cư trú ở các hạch thần kinh trong nhiều tháng, nhiều năm. Khi gặp các điều kiện thuận lợi như: suy giảm miễn dịch, các sang chấn tinh thần hoặc suy nhược cơ thể… loại virus này sẽ tái hoạt. Chúng nhân lên và phát triển lan truyền ra các đầu dây thần kinh cảm giác làm tổn thương niêm mạc, da từ đó gây nên bệnh zona. Đó chính là lý do mà zona là một bệnh ngoài da nhưng lại có tổn thương gốc ở dây thần kinh.
Bệnh zona thần kinh có khả năng điều trị dứt điểm nhưng sau khi khỏi bệnh cũng sẽ để lại di chứng là các vết thâm, sẹo ở trên bề mặt da, gây mất thẩm mỹ.
Dấu hiệu mẹ bầu bị zona thần kinh
Zona thần kinh với những triệu chứng biểu hiện khá đặc trưng và cũng rất dễ nhận biết. Bệnh zona thần kinh ở bà bầu xuất hiện với những dấu hiệu sau:
– Giai đoạn đầu: Thường mẹ bầu sẽ cảm thấy ngứa da giống như bị kim châm và đau rát ở một số vùng da trên cơ thể. Một số mẹ bầu còn có thể gặp phải các triệu chứng khác như buồn nôn, sốt nhẹ, vấn đề tiêu hóa như tiêu chảy hay khó đi tiểu… Lúc này, do hệ miễn dịch phải hoạt động mạnh mẽ để chống lại virus gây bệnh dẫn đến phát sốt kèm theo cảm giác mệt mỏi, ớn lạnh, đau nhức đầu.
– Tiếp theo đó: Các mẹ bầu sẽ thấy cảm giác rát da, ngứa, căng, bỏng da tăng lên với mức độ cao hơn hay cảm giác đau nhức ở một phía của cơ thể.
– Sau khoảng 1 – 3 ngày từ khi cơn đau xuất hiện: Các dải ban sẽ nổi lên, tấy đỏ, phát ban đau rát với những chùm mụn nước li ti căng cứng xuất hiện trên khu vực da bị sưng đỏ và đóng vảy trong 10 – 12 ngày.
– Vài ngày sau khi bị phát ban có thể làm mẹ bầu bị sốt, ớn lạnh, buồn nôn, tiểu khó, tiêu chảy.
– Sau khoảng 2 – 3 tuần, ban đỏ sẽ biến mất, bong vảy và có thể để lại sẹo. Tuy nhiên nó cũng có thể tái phát nhưng sẽ không bị tái phát nhiều lần.
Triệu chứng biểu hiện của bệnh zona thần kinh
Bệnh zona thần kinh có lây không?
Người mắc bệnh zona thần kinh không thể lây bệnh trực tiếp cho người khác. Khi tiếp xúc trực tiếp với mụn nước trên cơ thể người bệnh zona, người tiếp xúc có khả năng bị nhiễm virus varicella-zoster (nguyên nhân gây bệnh zona thần kinh). Khi bị nhiễm virus mà trước đây chưa bị thủy đậu hoặc chưa chích vắc-xin thủy đậu thì người nhiễm có nguy cơ phát bệnh thủy đậu. Sau khi lành bệnh thủy đậu thì có thể bị zona.
Bệnh zona thần kinh là bệnh truyền nhiễm, có thể dễ lây lan trong gia đình và khu vực vào mùa hè, mùa mưa, khi thời tiết giao mùa do tiếp xúc hoặc sinh hoạt chung với những người mắc bệnh. Bệnh có thể tự khỏi trong vòng 2 – 3 tuần và có thể dễ dàng lây truyền từ người này sang người khác khi dùng chung đồ vật như: khăn tắm, khăn mặt, quần áo…
Những người mắc bệnh zona thần kinh dù đã tiêm phòng ngừa zona hay thủy đậu vẫn có thể mắc lại bệnh khi hệ miễn dịch không bền vững do khi ở chung với người bệnh zona, có những tiếp xúc thông thường như dùng chung khăn mặt, khăn tắm với người bệnh. Khi những mụn nước do bệnh zona đã khô, tróc vảy, bệnh không còn khả năng lây nhiễm. Ngoài ra, bệnh zona thần kinh còn có thể lây truyền từ người bị nhiễm sang trẻ em hay người lớn mà những người này trước đây không mắc bệnh thuỷ đậu, những người đã mắc bệnh thuỷ đậu sẽ không bị nhiễm zona từ người khác.
Bệnh zona thần kinh có thể lây qua tiếp xúc với đồ vật người bệnh
Nguyên nhân bệnh zona thần kinh ở bà bầu, bà bầu bị zona thần kinh có sao không?
1. Nguyên nhân gây bệnh zona thần kinh ở phụ nữ mang thai
Bệnh zona là do virus varicella-zoster – cùng một loại virus gây bệnh thủy đậu gây ra.
Nếu trước đây mẹ bầu từng bị bệnh thủy đậu thì sẽ có nguy cơ cao sẽ mắc phải bệnh zona thần kinh về sau, bởi lúc mang thai hệ thống miễn dịch bị suy giảm, lượng hoocmon trong cơ thể mẹ đang bị rối loạn dẫn tới tình trạng sức khỏe yếu hơn nên dễ bị tấn công bởi các yếu tố bên ngoài (lây nhiễm) và bên trong.
2. Bà bầu bị zona thần kinh có sao không?
Bệnh zona thần kinh không chỉ là một căn bệnh da liễu thông thường mà còn gây ra những tác hại nhất định tùy thuộc vào vị trí phát bệnh. Ví dụ, nếu bị zona ở miệng có thể gây viêm tuyến nước bọt, bị ở đỉnh đầu gây sốt, đau đầu.
Với câu hỏi bà bấu bị zona thần kinh có ảnh hưởng gì không? Câu trả lời là sẽ có những ảnh hưởng nhất định, tùy thuộc vào mức độ nhiễm bệnh và các giai đoạn trong thai kì.
– Nếu mẹ đang mang thai trong 3 tháng đầu bị mắc zona thần kinh sẽ rất nguy hiểm vì đây là giai đoạn các cơ quan của bào thai đang trong quá trình hình thành và phát triển. Nếu bà bầu bị zona thần kinh nặng thì nguy cơ cao sẽ bị virus tấn công gây dị tật cho thai nhi, gây ra các vấn đề sức khỏe bẩm sinh.
– Nếu mẹ bị zona thần kinh từ tháng thứ 4 của thai kì trở đi, bệnh sẽ hiếm gây ảnh hưởng tới thai nhi bới lúc này thai nhi đã dần phát triển hoàn thiện.
Mặc dù Zona thần kinh có phạm vi ảnh hưởng thấp, chủ yếu tấp trung bên ngoài da và ít để lại biến chứng nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu không được điều trị tốt có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm:
– Virus có thể gây tổn thương vùng não gây ra viêm não
– Gây suy giảm vị giác hay liệt một bên mặt nếu bị virus này tấn công vào vị trí dây thần kinh số VII
– Ảnh hưởng xấu đến thị lực khi bệnh xảy ra ở mắt hay ở một số vị trí khác đều có thể gây tổn thương đến dây thần kinh về thị giác. Đây là nguyên nhân gây suy giảm thị lực, thậm chí là mù mắt.
– Bị đau thần kinh sau zona – biến chứng này ít xảy ra chỉ gặp ở 1% người bị bệnh.
Zona thần kinh có thể gây biến chứng nguy hiểm
Cách chăm sóc bà bầu bị Zona thần kinh, bà bầu bị Zona thần kinh kiêng gì?
Hiện nay, vẫn chưa có thuốc đặc trị cho bệnh zona. Tuy nhiên, có thể điều trị bằng thuốc kháng virus theo chỉ dẫn của bác sĩ. Khi phát hiện bị mắc zona thần kinh, bà bầu cần đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.
Ngoài ra có thể áp dụng các phương pháp hỗ trợ sau đây:
Giữ cho các nốt mụn nước sạch sẽ và khô ráo nhằm tránh nhiễm trùng;
Tắm bằng nước mát, chườm mát để giảm đau
Không dùng chung khăn và quần áo với người bệnh để hạn chế lây lan;
Mặc quần áo rộng rãi khi bị phát ban, nhằm hạn chế để vải cọ xát vào những nốt mụn nước sẽ giúp chúng mau lành hơn;
Nếu các nốt mụn bị rỉ nước, dùng miếng gạc mát để làm dịu làn da và giúp giữ sạch vết phát ban. Lưu ý, mỗi lần áp gác mát vào nốt mụn không kéo dài quá 20 phút và chỉ thực hiện khi chúng đang rỉ dịch;
Thoa một ít kem dưỡng da calamine vào vết phát ban để làm dịu cơn ngứa.
Băng những vùng bị phát ban nhẹ nhàng, vùng bị nổi mụn nước để các hoạt động thường ngày không bị ảnh hưởng đồng thời ngăn ngừa nhiễm khuẩn.
Bổ sung thực phẩm giàu kẽm, giàu vitamin C, vitamin B6 và vitamin B12 hay các chất giàu chất lysine
Bà bầu bị Zona thần kinh kiêng các thực phẩm chứa quá nhiều dầu mỡ, các loại ngũ cốc đã tinh chế hay lúa mì, yến mạch, bơ, bánh mì,…